Δημοσιεύσεις στα Ελληνικά

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ | Απρίλιος 2012

Πίσω στις συνήθεις τακτικές ή δημοσιονομική τόνωση;

Αν και η οικονομία φαίνεται να βελτιώνεται σταδιακά, οι ευρείς δείκτες καταγράφουν ότι το 14.5% του αμερικανικού εργατικού δυναμικού είναι άνεργο ή υποαπασχολήσιμο, ποσοστό όχι πολύ χαμηλότερο από το 16.2% που ήταν πέρυσι. Στην καινούργια έκθεση της σειράς Στρατηγική Ανάλυση, αναφερόμαστε αρχικά στους βραδυκίνητους παράγοντες που δυσκολεύουν την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης και βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης: (α) μια επίμονη μετατόπιση στην διανομή του εισοδήματος προς το ανώτατο 1% του πληθυσμού, (β) αποτυχία στην προσπάθεια πλήρους σταθεροποίησης και επανελέγχου του χρηματοοικονομικού συστήματος, (γ) σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα για τις πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις, και (δ) συνεχιζόμενες αρνητικές επιπτώσεις από την χρηματοοικονομική κρίση του 2008 για πολλά νοικοκυριά και τους ισολογισμούς πολλών επιχειρήσεων. Αυτοί οι παράγοντες συμβάλουν ώστε η απασχόληση να μην ανακάμπτει αρκετά γρήγορα, παρά το υποτιθέμενο τέλος της οικονομικής κάμψης. Εν τω μεταξύ, οι δημόσιες επενδύσεις σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης μειώθηκαν από 3.7% του ΑΕΠ το 2008 σε 3.2% στο τέταρτο τρίμηνο του 2011, εξηγώντας κατά κάποιο τρόπο την αδύναμη εικόνα της οικονομίας.

Σε αυτή την έκθεση χρησιμοποιούμε το μακροοικονομικό μοντέλο του Ινστιτούτου Οικονομικών Levy για να προσομοιώσουμε την κατάσταση της οικονομίας κάτω από τα τέσσερα ακόλουθα σενάρια: (1) ένα σενάριο ιδιωτικού δανεισμού, όπου εντοπίζουμε το απαιτούμενο ποσό σχετικά με τον καθαρό δανεισμό/καθαρή δανειοδότηση για να επιτευχθεί η πορεία της αύξησης της απασχόλησης κάτω από τις σημερινές πολιτικές του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου, σε μια έκθεση που ξεχειλίζει από υπερβολική αισιοδοξία και προκατάληψη εναντίον των ελλειμμάτων, (2) ένα πιο αληθοφανές σενάριο, όπου υποθέτουμε ότι η κυβέρνηση έχει επεκτείνει τις περισσότερες φορολογικές ελαφρύνσεις και ότι ο δανεισμός των νοικοκυριών αυξάνεται με πιο λογικούς ρυθμούς από ότι στο προηγούμενο σενάριο, και (3) ένα σενάριο δημοσιονομικής τόνωσης της οικονομίας, στο οποίο προσομοιώνουμε τις επιπτώσεις μιας αύξησης της τάξης του 1% στις κρατικές επενδύσεις.

Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν τη σημασία της συσσώρευσης χρέους ως μέτρο στην διαμόρφωση της μακροοικονομικής πολιτικής. Το πρώτο σενάριο αναπαράγει τις σχετικά αισιόδοξες προβλέψεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου για την απασχόληση, αλλά τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι το σενάριο ανάπτυξης με οδηγητή τον ιδιωτικό τομέα επαναφέρει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις σε τρομακτικά υψηλά επίπεδα χρέους. Σημειώνουμε ότι οι προβλέψεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου χρησιμοποιούν ένα ορθόδοξο μοντέλο που έχει αρκετά ουσιώδη ψεγάδια. Αυτό επιτρέπει στο Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου να καταλήγει στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι οι σημερινές πολιτικές θα μειώσουν το ποσοστό ανεργίας δίχως να αυξήσουν τα επίπεδα χρέους για τον ιδιωτικό τομέα.

Οι πολιτικές που αξιολογούμε στο δεύτερο σενάριο δεν δείχνουν να είναι καλύτερες, παρά το ότι διακρίνονται από μια πιο χαλαρή δημοσιονομική στάση. Τέλος, το τρίτο σενάριο στην ανάλυσή μας αποδεικνύει ότι ακόμη και μια μικρή αύξηση στις κρατικές επενδύσεις χρηματοδοτούμενες από φόρους θα μπορούσαν να μειώσουν σημαντικά το ποσοστό ανεργίας—περίπου κατά 0.5%. Ένα πακέτο δημοσιονομικών κινήτρων αυτού του μεγέθους είναι πολιτικά εφικτό στην παρούσα φάση. Όμως, τα αποτελέσματα της ανάλυσής που πραγματοποιήσαμε μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι θα χρειαστεί ένα πολύ μεγαλύτερο πακέτο δημοσιονομικών μέτρων τόνωσης της οικονομίας προκειμένου να μειωθεί η ανεργία σε αποδεκτά επίπεδα για τους περισσότερους χαράκτες πολιτικής.

Γρήγοροι Σύνδεσμοι