Δημοσιεύσεις στα Ελληνικά

Η εργασία αυτή ενσωματώνει τις διάφορες συνιστώσες μιας εναλλακτικής, ετερόδοξης άποψης αναφορικά με την προέλευση του χρήματος και την ανάπτυξη του σύγχρονου χρηματοπιστωτικού συστήματος με τρόπο που να συνάδει με τα ευρήματα των ιστορικών και των ανθρωπολόγων. Όπως είναι γνωστό, η ορθόδοξη ερμηνεία της προέλευσης και της εξέλιξης του χρήματος ξεκινά με τη δημιουργία ενός μέσου ανταλλαγής προκειμένου να μειωθεί το κόστος λειτουργίας του αντιπραγματισμού. Αναμφίβολα, η ιστορία του χρήματος χάνεται στα βάθη του χρόνου καθώς η εφεύρεση του χρήματος είναι προγενέστερη της γραφής. Επιπλέον, η ιστορία του χρήματος είναι αμφιλεγόμενη. Τέλος, ακόμη και οι ορθόδοξοι οικονομολόγοι απορρίπτουν το μοντέλο του Ροβινσώνα Κρούσου—και την πορεία της εξέλιξης από το εμπορευματικό χρήμα στο παραστατικό χρήμα—ως ιστορικά ανακριβές. Στο πλαίσιο αυτό, η ιστορία σχετικά με την προέλευση και την εξέλιξη του χρήματος έχει σχεδιαστεί προκειμένου να διαφωτίσει τη «φύση» του χρήματος. Η ορθόδοξη ερμηνεία εφιστά την προσοχή στο χρήμα ως ένα μέσο ανταλλαγής για την ελαχιστοποίηση του κόστους.

Οι ετερόδοξοι οικονομολόγοι απορρίπτουν τη φορμαλιστική μεθοδολογία που υιοθετήθηκε από τους ορθόδοξους οικονομολόγους υπέρ μιας ουσιαστικής μεθοδολογίας. Στη φορμαλιστική μεθοδολογία, ο οικονομολόγος ξεκινά με το μοντέλο της ορθολογικής συμπεριφοράς του ανθρώπου—δηλαδή του ορθολογικά σκεπτόμενου ανθρώπου που αντιμετωπίζει μια κατάσταση περιορισμένων πόρων και απεριόριστων επιθυμιών. Δεδομένου ότι η φορμαλιστική μεθοδολογία βασίζεται στην αφαίρεση του ιστορικού στοιχείου, υποτίθεται ότι έχει εφαρμογή σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες. Οι ετερόδοξοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η οικονομία έχει να κάνει με τη μελέτη των θεσμοθετημένων αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στους ανθρώπους και μεταξύ ανθρώπου και φύσης. Η οικονομία είναι ένα συστατικό του πολιτισμού, και πιο συγκεκριμένα της υλικής διαδικασίας της ζωής της κοινωνίας. Ως εκ τούτου, η «ουσιαστική» (substantive) οικονομική επιστήμη δεν προβαίνει σε αφαίρεση των θεσμών που συμβάλλουν στη διαμόρφωση των οικονομικών διαδικασιών· και το πρόβλημα της ουσιαστικότητας δεν είναι τυπικό θέμα επιλογής, αλλά ένα πρόβλημα που σχετίζεται άμεσα με την παραγωγή και τη διανομή.

Μια ισχυρή κριτική της ορθόδοξης ερμηνείας σχετικά με το χρήμα μπορεί να αναπτυχθεί χρησιμοποιώντας τα πορίσματα της συγκριτικής ανθρωπολογίας, της συγκριτικής ιστορίας, και της συγκριτικής οικονομικής. Δεδομένης της ενταγμένης/ενσωματωμένης φύσης του οικονομικού φαινομένου σε προηγούμενες κοινωνίες, η κατανόηση του τι πραγματικά είναι το χρήμα και τι κάνει είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη αυτής της προσέγγισης. Στη συνέχεια μπορεί να γίνει αντιπαραβολή με τη λειτουργία των προ-καπιταλιστικών κοινωνιών προκειμένου να επιτραπεί η αναγνώριση εκείνων των μορφών των προ-καπιταλιστικών κοινωνιών που θα χρησιμοποιήσουν το χρήμα και το είδος του χρήματος που θα χρησιμοποιηθεί σε αυτές τις κοινωνίες. Αυτή η κατανόηση είναι απαραίτητη για μια ενημερωμένη εικασία σχετικά με την προέλευση του χρήματος. Η συγκριτική προσέγγιση που χρησιμοποιείται από ετερόδοξους οικονομολόγους ξεκινά με την κατανόηση του ρόλου που διαδραματίζει το χρήμα στις καπιταλιστικές οικονομίες, η οποία έχει ουσιώδη χαρακτηριστικά με τις αναλύσεις που αναπτύχθηκαν από ένα ευρύ φάσμα θεσμικών, κεϋνσιανιστών, μετα-κεϋνσιανιστών και μαρξιστών οικονομολόγων. Η εργασία αυτή χρησιμοποιεί την κατανόηση που αναπτύχθηκε από την συγκριτική ανθρωπολογία και τη συγκριτική ιστορία των προ-καπιταλιστικών κοινωνιών προκειμένου να ανακατασκευάσει ορθολογικά την προέλευση του χρήματος.